เซียวเล้ง

หน้าหนังของเรื่องนี้ชวนให้คาดหวังไม่น้อย ทั้งการได้ Christopher Nolan มาเป็นผู้อำนวยการสร้างให้ (ซึ่งหนังโปรโมตชื่อนี้เสียยิ่งกว่าตัวผู้กำกับจริงๆ) ในขณะที่ “Wally Pfister” ผู้กำกับตัวจริงแม้จะกำกับเรื่องนี้เป็นเรื่องแรก แต่ก็มีประสบการณ์เบื้องหลังในฐานะผู้กำกับภาพมาอย่างยาวนาน ยิ่งในฟากนักแสดงที่ได้ดาราระดับแถวหน้ามาร่วมมากมาย โดยเฉพาะ Johny Depp ที่ครานี้มาในลุคที่เป็นผู้คนเป็นคนมากสุด (ไม่ได้เห็นแกจริงๆ โดยปราศจากเมคอัพประหลาดๆ ในหนังมานานละ) อีกทั้งส่วนตัวก็ชื่นชอบหนังแนวนี้ด้วย แต่พอเจอตัวหนังจริงๆ เข้าไป จากที่คาดหวังก็กลายเป็นผิดหวังและเสียดายกับหนังเรื่องนี้ไม่น้อย

แนวคิดตั้งต้นของ Transcendence แม้ไม่ถึงขนาดใหม่สุดๆ แต่ก็ถือว่าล้ำมาก หนังวางเรื่องราวเกี่ยวกับการสร้าง “P.I.N.N.” สุดยอดคอมพิวเตอร์ ที่ฉลาดล้ำกว่าอัจฉริยะทุกคนบนโลกตั้งแต่อดีตจนถึงอนาคตรวมกัน ของ “Dr.Will Caster” (Johnny Depp) โดยมีภรรยาของเขา “Evelyn Caster” (Rebecca Hall) และเพื่อนร่วมงาน “Max Waters” (Paul Bettany) ให้การช่วยเหลือ แต่การสร้างนั้นจะประสบความสำเร็จได้ ต้องทำให้คอมพิวเตอร์นั้นเกิดอาการ “รู้คิด” เสียก่อน พูดง่ายๆ ก็คือทำให้คอมพิวเตอร์มี “ความเป็นมนุษย์ขึ้นมา” เสียก่อน แนวคิดนี้ได้ถูกตั้งคำถามว่า Will กำลังต้องการสร้าง “พระเจ้า” ขึ้นมาใหม่ใช่มั้ย และยังถูกต่อต้านจากกลุ่ม RIFT ที่เป็นกลุ่มต่อต้านเทคโนโลยี จนนำไปสู่การลอบสังหาร RIFT แต่ก่อนจะเสียชีวิต Will และ Max ได้ช่วยกันคัดลอกจิตของ Will ไปใส่ใน P.I.N.N. เพื่อให้ Will มีชีวิตต่อไป แม้จะในสภาพของคอมพิวเตอร์ก็ตาม และผลของมันยังทำให้สุดยอดคอมพิวเตอร์ “รู้สำนึก” ขึ้นมาอีกด้วย ซึ่ง Will ตั้งชื่อให้สภาวะแบบนี้ว่า “Transcendence” หรือภาษาไทยว่า “อุตรภาพ” ที่หมายถึงสภาวะที่อยู่เหนือกว่าความเข้าใจของมนุษย์

การเล่นกับประเด็น “การเคลื่อนย้ายจิต” ผสมกับ “ผลข้างเคียงของเทคโนโลยี” ทำให้จุดสตาร์ทของหนังเรื่องนี้น่าสนใจ และทั้ง 2 ประเด็นก็มีศักยภาพพัฒนาต่อไปจนอาจทำให้หนังเรื่องนี้กลายเป็นหนังสุดยอดปรัชญาวิทยาศาสตร์ที่ชวนให้ขบคิดได้ แต่ก็แค่นั้นแหละ… Wally ไม่สามารถหนังไปถึงจุดนั้นได้เลย การเล่าที่ครึ่งๆ กลางๆ ไปไม่สุดในสักทาง ประเด็นผลร้ายของเทคโนโลยีก็ตีไม่ค่อยแตก ขณะที่ตัวร้ายอย่างองค์กร RITF สุดท้ายแล้วก็มีสถานะไม่ต่างจากตัวประกอบ แม้แต่เรื่องโรแมนติกที่พยายามใส่เข้ามา ก็ยังผสมได้ไม่ค่อยเนียนเท่าไหร่ เมื่อบวกกับการดำเนินเรื่องที่ราบเรียบ จุดที่ควรจะพีค ก็ดันไม่พีค ส่งผลให้ระหว่างดูอาจเกิดอาการสะลึมสะลือได้ไม่น้อย

ที่น่าเสียดายสุดคือในขณะที่ได้ทีมนักแสดงระดับแนวหน้า แต่ Transcendence กลับไม่เอื้อให้นักแสดงเหล่านั้นได้โชว์ฝีมือหรือเสน่ห์สักเท่าไหร่ แม้แต่ Johnny Depp ที่อุตส่าห์เป็นโอกาสพิเศษที่นานๆ ทีเราจะได้เห็นพี่แกในรูปแบบคนธรรมดาบ้าง แต่บทบาทและการแสดงออกกลับธรรมดาไปด้วย ยิ่ง Morgan Freeman กับ Cillian Murphy นี่แทบไม่มีซีนอะไรให้น่าจดจำได้ เอาจริงๆ คือเรื่องนี้อาจไม่จำเป็นต้องใช้นักแสดงชั้นแนวหน้ามาแสดงก็ได้ แต่คิดอีกที การได้นักแสดงระดับนี้มา อย่างน้อยก็พอเอามาช่วยในเรื่องการประชาสัมพันธ์ได้ 

ผลงานเรื่องต่อไป (ถ้ามี) Wally Pfister อาจต้องลองลดสเกลหนังดู ที่สำคัญต้องพัฒนาวิธีการเล่าเรื่องให้น่าติดตามขึ้น และสร้างเอกลักษณ์การเล่าเรื่องของตนเองมาให้ได้ หากต้องการอยู่ในเส้นทางผู้กำกับอยู่ไป  

ความชอบส่วนตัว: 5/10

ถัดจากนี้คือบทวิเคราะห์เหตุการณ์ในเรื่อง และคำตอบของคำถามต่างๆ ในเรื่องตามความคิดของผม อาจไม่ถูกต้องทั้งหมดและแน่นอนว่า Spoil ครับ

ทำไมต้องทำให้คอมพิวเตอร์รู้สำนึก

Will ที่เป็นคอมพิวเตอร์ยังเป็น Will อยู่หรือไม่

Will ที่เป็นคอมพิวเตอร์ฉลาดแค่ไหน

ผงสีเงินที่เห็นในเรื่องคืออะไร ทำไม Will ถึงสามารถสร้างสิ่งต่างๆ ได้

ตอนสุดท้ายจิตของ Will และ Evelyn ถูกทำลายหมดแล้วใช่หรือป่าว

จิตของ Will ในแง่ปรัชญา