[Review] Kanashimi no Wasurekata Documentary of Nogizaka46 – มือใหม่หัดติ่งไอดอลญี่ปุ่น

กรกฎาคม 19, 2019 by | No Comments

เมื่อวานเพิ่ง Review “We Are X” วันนี้ยังอยู่กับสารคดีวงดนตรีจากญี่ปุ่นเหมือนเดิม แต่ข้ามฝั่งมาเป็น J-POP บ้าง กับสารคดี “Kanashimi no Wasurekata” (จะลืมความเศร้าได้อย่างไร) ซึ่งเป็นสารคดีของวง Nogizaka46 วงคู่แข่งอย่างเป็นทางการของ AKB48 แต่คนก่อตั้งคนเดียวกัน ??? (งงมะ)

เพิ่งมาตาม Nogizaka46 ได้ไม่นานเท่าไหร่ แต่ก็ติดใจจนตอนนี้เริ่มจะกลายเป็นติ่งไปละ (แต่ฝั่งญี่ปุ่นเขาจะเรียกว่า “โอตะ” ใช่ป่าว) จริงๆ เมื่อก่อนเคยเป็นติ่ง Girls’ Generation (SNSD) มาพักใหญ่ๆ ตั้งแต่สมัยที่ประเทศนี้ยังไม่บัญญัติศัพท์คำว่า “ติ่ง” ด้วยซ้ำ แต่หลังๆ ก็ค่อยๆ ห่างออกมา สาเหตุหลัก เพราะไม่ค่อยถูกใจเพลงช่วงหลังของวงเท่าไหร่ อันที่จริงก็ไม่ค่อยถูกใจเพลงส่วนใหญ่ของ SM ช่วงหลังนั่นแหละ จะ Electronic จะบทสวดไปไหน กระนั้นก็ยังภูมิใจที่จะบอกใครๆ ว่าเราเป็นติ่ง SNSD อยู่นะ

กับฝั่ง J-POP นี่เดิมไม่ค่อยได้ตามเท่าไหร่ ถ้าจะตามส่วนใหญ่ก็ตามจากซีรีส์หรือหนังที่ได้ดู แต่ก็ไม่ได้ตามติดมาก จนกระทั่งปีนี้มีการเปิดตัววง “ฺBNK48” ซึ่งเป็นวงน้องสาวของ “AKB48” ขึ้นมา เลยลองหาเพลงของ AKB48 มาฟัง ปรากฎว่าชอบแฮะ เพลงคึกคักดี คือจริงๆ ก็รู้จัก AKB48 มานานแล้ว แต่ก็ผ่านๆ จากเพลง “Heavy Rotation” หรือไม่ก็พวกซิงเกิล Bikini ทั้งหลาย -_-” จากเพลงก็เริ่มทำความเข้าใจกับพวกระบบวง จนกระทั่งมาสะดุดใจกับ “Nogizaka46” วงที่ “อากิพี” ผู้ก่อตั้ง AKB48 ตั้งขึ้นมาเพื่อให้เป็นคู่แข่งของ AKB48 โดยตรง ประมาณว่าคงกลัว AKB48 จะเหลิงไป เลยมีคู่แข่งทางการ ให้มีแรงจูงใจในการต่อสู้ฝ่าฟันสักหน่อย (ญี่ปุ่นนี่มันญี่ปุ่นจริงๆ)

AKB48 กับ Nogizaka48 มีความคล้ายคลึงกันตรงที่เป็นวงที่มีสมาชิกโคตรเยอะ เยอะจนเมื่อก่อนคิดว่าใครมันจะไปจำสมาชิกได้หมดว่ะ แล้วแบบนี้ไม่แย่งซีนกันตายเหรอ ซึ่งก็ใช่…คงมีน้อยคนที่จะจำสมาชิกทั้งวงได้หมด ผมก็จำไม่ได้หรอก 555 (ณ ตอนนี้สมาชิก Nogizaka46 มี 46 คน) ในขณะที่ Girl Group เกาหลีรวมถึงชาติอื่นๆ ทั่วโลก มักมีสมาชิกในวงไม่เยอะ และสมาชิกสำคัญไม่แพ้ความเป็นวง การเปลี่ยนแปลงสมาชิกแต่ละครั้งมักกระเทือนต่อตัววงไม่มากก็น้อย แต่กับ AKB48 หรือ Nogizaka48 หรือวงที่มีลักษณะเดียวกัน จะให้ความรู้สึกเหมือนกับ “โรงเรียน” โดยโรงเรียนหนึ่งๆ อาจทั้งมีเด็กเด่นๆ เด็กไม่เด่น เด็กหลังห้อง มีการรับเข้า มีการจบการศึกษา แต่การที่โรงเรียนหนึ่งๆ จะโด่งดังนั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับเด็กคนใดคนหนึ่ง แต่ขึ้นอยู่กับมาตรฐานในภาพรวมที่ถ่ายทอดออกมา การจบการศึกษาของเด็กเก่งสักคน อาจไม่กระเทือนต่อตัวโรงเรียนนัก ตราบใดที่ผู้บริหารยังสามารถรักษาคุณภาพไว้ได้ อันที่จริงส่วนตัวคิดว่าวงญี่ปุ่นกระแสหลักเกือบทั้งหมด หัวใจสำคัญสุดไม่ใช่นักร้องนำหรือสมาชิกคนใดคนหนึ่ง แต่คือตัว “ผู้บริหาร” ไม่ก็ “Producer” จริงๆ

AKB48 กับ Nogizaka46 เป็นโรงเรียนที่ก่อตั้งโดยคนๆ เดียวกันนั่นคือ “อากิโมโตะ ยาซูชิ” (อากิพี) โดยวางให้เป็นวงคู่แข่งกัน ประมาณว่าตั้ง Nogizaka46 ขึ้นมา เพื่อเป็นแรงผลักดันให้ AKB48 ที่กำลังมาแรง พยายามมากยิ่งขึ้น ไม่เหลิงกับความสำเร็จ (ญี่ปุ่นนี่มันญี่ปุ่นจริง) เพราะเป็นคู่แข่งกัน ภาพลักษณ์ก็เลยแตกต่างกัน ขณะที่ AKB48 ดูเป็นโรงเรียนเทศบาลที่รับเด็กทั่วๆ ไปมาพัฒนาให้โดดเด่น (การพัฒนาและการเข้าถึงได้ง่ายเป็นจุดเด่นของ AKB48) แต่ Nogizaka46 จะดูเป็นโรงเรียนเอกชน ที่เด็กมีความเป็นคุณหนูมากกว่า หน้าเป๊ะกว่า เข้าถึงยากกว่า แต่ก็ไม่ใช่เข้าไม่ถึงเลย

อย่างไรก็ตาม จุดสำคัญที่ทำให้สนใจโรงเรียน Nogizaka46 ก็คือ “เพลง” นี่แหละ เพลงของวงนี้เมโลดี้สวยไม่แพ้หน้าตาโดยเฉลี่ยของสมาชิกวง ไม่ช้าเกิน แต่ก็ไม่เร็วเกิน เหมาะกับการฟังระหว่างวัน ระหว่างทำงานมาก ยิ่ง PV ทำออกมาได้อย่างดีงามทั้งเนื้อเรื่อง คอสตูม และภาพอีก (ชอบญี่ปุ่นอย่างหนึ่งคือไม่ค่อยงก PV เท่าไหร่ อย่าง Nogizaka46 ทำ PV แทบจะทุกเพลงในซิงเกิล) ใครอยากลองรู้จัก Nogizaka46 แนะนำเพลง Nandome no Aozora ka?, Sayonara no Imi และ Girl’s Rule เป็น 3 เพลงที่ชอบสุดของวงนี้

พอเริ่มจะตาม Nogizaka46 ก็เลยเริ่มหารายการของวงนี้มาดู จนมาพบกับสารคดีของวงที่ชื่อว่า “Kanashimi no Wasurekata” (จะลืมความเศร้าได้อย่างไร) ซึ่งเป็นสารคดีที่ออกมาเมื่อปี 2015 เป็นเสมือนการรวบรวมความเป็นมาคร่าวๆ ของวงตั้งแต่ก่อตั้ง (2011) จนถึงช่วงซิงเกิลที่ 12 (2015) โดยความพิเศษคือหนังเลือกจะเล่าเรื่องส่วนใหญ่ผ่านมุมมองบรรดา “แม่ๆ” ของ 5 สมาชิกคนสำคัญของวงอย่าง ชิราอิชิ ไม, นิชิโนะ นานาเสะ, อิคุตะ เอริกะ, อิคุมะ รินะ และฮาชิโมโตะ นานามิ (ปัจจุบัน 4 คนแรกยังอยู่กลับวง ส่วนนานามิจบการศึกษาไปแล้ว) โดยสลับเล่าผ่านมุมมองของตัวสมาชิกแต่ละคนในวงด้วย แต่หลักๆ ก็จะเน้นที่ 5 คนนี้แหละ

เพราะไม่เคยดูสารคดีของไอดอลญี่ปุ่นวงอื่น เลยไม่แน่ใจว่าเทียบกันแล้วเป็นอย่างไร แต่สารคดีของ Nogizaka46 คิดว่าจุดเด่น คือการที่มันเลือกจะไม่ปิดปังดราม่าภายในวง อย่างที่ว่าไว้ วงลักษณะนี้จะคล้ายๆ กับโรงเรียน ซึ่งในโรงเรียนจะมีการแข่งขันกันอยู่ตลอด ทั้งแข่งเพื่อเป็นที่ 1 ของห้อง แข่งเพื่อได้เลื่อนไปเรียนห้องคิง มีนักเรียนที่ครูรักเป็นพิเศษ นักเรียนที่พยายามแค่ไหนครูก็ยังไม่ค่อยรัก นักเรียนที่ทำให้โรงเรียนเสื่อมเสีย สิ่งที่เกิดขึ้นในโรงเรียนเหล่านี้ ไม่ต่างกับสิ่งที่เกิดขึ้นในวง

สารคดีเลือกจะแสดงออกอย่างเปิดเผยถึงความขัดแย้งระหว่างสมาชิก โดยเฉพาะในเรื่องการคัดเลือกสมาชิกเป็นเซมบัตสึ (สมาชิกกลุ่มหนึ่งที่จะได้แสดงเพลงหลัก) ที่บางคนได้รับเลือกเป็น Center ตลอด บางคนโดนคนที่เพิ่งเข้ามาได้ตำแหน่งสูงแบบข้ามหน้าข้ามตาไป รวมไปถึงการที่สมาชิกบางคนถูกจับได้ว่าเดท ซึ่งผิดกฎไอดอลอย่างแรง ตัวสารคดีก็ไม่ปิดปังความผิดหวังของสมาชิกคนอื่นที่มีต่อสมาชิกที่เป็นคนต้นเหตุไว้เลย มันค่อนข้างแตกต่างจากฝั่งเกาหลีใต้ ที่เราคาดหวังเรื่อง “มิตรภาพ” ภายในวงอย่างมาก แต่กับไอดอลญี่ปุ่น เราจะรู้สึกว่าพวกเขาเป็นเหมือน “เพื่อนร่วมงาน” หรือ “เพื่อนร่วมชั้นเรียน” กันมากกว่า มีการแข่งขันกันอยู่ ซึ่งในช่วงแข่งอาจมีดราม่ากันบ้าง แต่ถึงอย่างไรพวกเขาก็อยู่โรงเรียนเดียวกัน เมื่อแข่งจบ พวกเขาก็กลับมาเป็นเพื่อนกัน มืออาชีพพอที่จะทำงานร่วมกัน เพื่อไปสู่เป้าหมายเดียวกันคือความสำเร็จของวง

มีความรู้สึกว่าการตามไอดอลญี่ปุ่นให้สนุกนี่ ไม่ใช่แค่การดูเฉพาะตัวสมาชิกคนใดคนหนึ่งเท่านั้น แต่ต้องดูทั้งระบบของวงนั้นๆ การวางรูปแบบ การวางภาพลักษณ์ แนวเพลง ไปจนถึงการบริหารของค่าย เพราะทุกอย่างดูเกี่ยวพันกันไปหมด เพราะประเทศนี้ค่อนข้างบ้าความเป็นระบบพอควร กระทั่งในวงการไอดอลก็ตาม

“Kanashimi no Wasurekata Documentary of Nogizaka46” อาจไม่เหมาะกับแฟนหน้าใหม่ของวงนัก คืออย่างน้อยก็ต้องรู้จักความเป็นมา Timeline ของวงคร่าวๆ มาก่อน รวมถึงสมาชิกคนเด่นๆ ของวง ซึ่งโชคดีที่ส่วนตัวศึกษามาในระดับหนึ่งแล้ว เลยไม่มีปัญหา และสารคดีก็เป็นตัวต่อยอดที่ทำให้เราอินไปวงมากขึ้นไปอีก ที่สำคัญนี่เป็นสารคดีที่ถ่ายสวยมาก และดึงความสวย ความแพง ของเหล่าสมาชิกออกมาได้อย่างเต็มที่จริงๆ

ข้อเสียอีกอย่างคือด้วยความที่วงมีสมาชิกค่อนข้างเยอะ ดังนั้นเป็นไปไม่ได้อยู่แล้วที่จะเน้นทุกคน อย่างในสารคดีนี้ก็จะเน้นแค่ที่ 5 สมาชิกหลักเท่านั้น และมีสมาชิกอื่นๆ มาแซมๆ โดยที่สมาชิกกลุ่ม Under (กลุ่มที่ไม่ได้รับเลือกให้แสดงในเพลงหลักของซิงเกิล) แทบจะไม่มีบทบาทเลย

ใครอยากลองตาม J-POP แนว Girl Group Idol ก็ลองรับ Nogizaka46 ไปพิจารณาดูก็ได้นะครับ

จุรีพร โนนจุ่น
Latest posts by จุรีพร โนนจุ่น (see all)
Posted in: